Charisma is Nergens te Koop

Navigeren in het bliksemtempo van de 21^e eeuw is geen gemakkelijke opgave. Ook met de huidige technologische vooruitgang. Degenen die vandaag de dag uitblinken zijn vooral bedreven in het nemen van goede beslissingen. Vervolgens in het verbinden met anderen op basis van emotionele banden. En bovendien in het beïnvloeden van anderen. Het komt vaak neer op charisma. En is dat een kwestie van aardig gevonden worden? Charisma is nergens te koop. En niettemin betekent dat charisma “faken“, een zekerheid is om door de mand vallen.

Gekke Henkie

Loop een willekeurige boekhandel in en je vindt een overvloed aan titels die ons aanmoedigen om dat “wat anderen van ons denken”, naast ons neer te leggen. Kortom om er geen moer om te geven. Anders gezegd geeft deze recente trend eigenlijk onze kwetsbaarheid weer. Aan de ene kant met betrekking tot onze neiging om “erbij te willen horen”. Aan de andere kant om mensen te “pleasen” en om daardoor geen grenzen te stellen. Hieruit volgt zogenaamd “Gekke Henkie” gedrag. Charisma is nergens te koop.

Cultiveren

Maar de waarheid is dat de mensen die aardig gevonden worden, de mensen met charisma, hun vaardigheden cultiveren om anderen te ondersteunen. In het bijzonder om anderen aan te moedigen en te verbinden. En bovendien doen ze dat vaak in de richting van gemeenschappelijke doelen.

Interacties

Nieuw onderzoek gepubliceerd in The Economic Journal van 28 Januari 2020 (Leonie Gerhards & Michael Kosfeld, 2020 Royal Economic Society©. Gepubliceerd door Oxford University Press), laat zien dat charisma een beïnvloedende factor is in de interacties tussen vrouwen. Evenals in de interacties tussen mannen en vrouwen. Maar geen beïnvloedende factor is in alle mannelijke interacties. De onderzoekers voerden experimenten uit waarbij deelnemers het charisma van andere deelnemers beoordeelden. Weliswaar op basis van foto’s.

Vereisten

Daarmee is charisma meer dan een weergave van onze aardigheid. En dus met onze overeenkomsten met de ander of zelfs onze looks. Het belangrijkste gegeven is misschien wel dat charisma kan worden aangeleerd. En daardoor in de praktijk beoefend, getraind en verbeterd kan worden. Echter vereist het een groot zelfbewustzijn. En vooral goed voor jezelf zorgen. Daarbij vereist het de nodige soft skills (people-skills).

Wat is charisma?

Concluderend is charisma de combinatie van wie, hoe en waarom. Dus: wie we zijn (onze persoonlijkheids- en fysieke eigenschappen), hoe we omgaan met anderen (onze sociale vaardigheden) en waarom we dingen doen (onze motivaties).

• Eigenschappen, zoals:
  • Persoonlijkheids-/ karaktereigenschappen;
    • Gevoel voor humor;
    • Open-Minded;
  • Fysieke eigenschappen;
    • Gelaatstrekken.
• Vaardigheden, zoals:
  • Vermogen om goed te luisteren;
  • Vermogen om empathie uit te drukken;
  • Zelfbewustzijn;
  • Kennis.
• Houding, zoals:
  • Positiviteit;
  • Overtuigingen;
  • Waarden.
• Gedrag, zoals:
  • Toon in communicatie;
  • Geloofwaardigheid.

Het authentieke zelf

Geloofwaardigheid is een kritische factor als we het hebben over charisma. Volgens marketingexpert Rohit Bhargava, auteur van Likeonomics: The Unexpected Truth Behind Earning Trust, Influencing Behavior en Inspiring Action (Wiley; 2012), is charisma de congruentie van waarden, houding en gedrag. En daarom is het evenredig aan het authentieke zelf.

“Mensen beslissen wie ze kunnen vertrouwen, op welk advies ze acht moeten slaan, en met wie ze een relatie aangaan om persoonlijke of zakelijke transacties af te sluiten op basis van een eenvoudige meting van de geloofwaardigheid.”

Rohit Bhargava

Hoe charismatisch ben je?

We houden van mensen die we interessant, vertrouwd, betrouwbaar, positief, nooit-(ver)oordelend en authentiek vinden. Bovendien zijn ze geïnteresseerd in ons en hebben we overeenkomsten met ze. Daarom zoeken we daarvoor bevestiging. Hoe we anderen waarnemen is onze realiteit. Ons beeld van de werkelijkheid en vice versa. Anderzijds is hoe anderen ons waarnemen hun realiteit, hun beeld van de werkelijkheid. En daarbij doet charisma nog een extra duit in het zakje.

Aspecten waarmee we charisma onbewust meten

• Vriendelijkheid;
• Interesse/ geïnteresseerdheid;
• Vertrouwdheid;
• Overeenkomsten (ervaringen, waarden, overtuigingen, fysieke kenmerken);
• Positiviteit;
• Ruimdenkendheid (Open-Mind)/ geen oordeel;
• Authenticiteit/ kwetsbaarheid.

Maar hoe zit het met onze verschillen in waarden?

In 2017 publiceerde het Pew Research Center een artikel van Kim Parker, Juliana Menasce Horowitz en Renee Stepler over de eigenschappen of kenmerken van mannen en vrouwen die het meest gewaardeerd worden door de (Amerikaanse) samenleving. Ondervraagde respondenten wezen op eerlijkheid/ moraal als nummer één voor mannen (33%) en fysieke aantrekkelijkheid voor vrouwen (35%). Ook opgenomen in de lijst waren:

Als gevolg van de enquête komen twee vragen naar voren

1. Is er een verschil tussen hoe de individuele waarden worden gewaardeerd in de maatschappij (waarnemen)?
2. En gezien het bovenstaande onderzoek gepubliceerd in The Economic Journal; hoe meten we eerlijkheid/ moraal op basis van een foto of fysieke attributen?

De criteria van anderen

Al met al is zeker dat onze waarden en onze verschillen in waarden, invloed hebben op ons charisma. Wetenschappelijk onderzoek moet nog uitwijzen hoeveel. We weten wel dat charisma de combinatie is van kenmerken zoals, (maar nooit beperkt tot) interesse, empathie en oprechtheid. Dus wordt charisma bepaald en bevestigd door de criteria van anderen.

“Mensen zullen vergeten wat je zei en wat je hebt gedaan, maar ze zullen nooit vergeten welk gevoel je ze gaf.”

 Maya Angelou

Hoe kunnen we ons charisma zakelijk verbeteren?

Uiteindelijk zijn de beste collega’s degenen die betrouwbaar zijn, empathisch zijn en verbinding met ons maken. Ze tonen sociale gevoeligheid, ze pikken signalen op, geven hun grenzen duidelijk aan en maken verbinding op een dieper niveau. Kortom, ze zijn competente, echte, gelijkgestemde en charismatische mensen.

Leiderschap

Bovendien maken charismatische leiders indruk op ons met speciale kwaliteiten. Weliswaar hebben veel van die kwaliteiten betrekking op er goed uitzien, charme, communicatieve vaardigheden en een leiderschap “aura”.  Charisma is nergens te koop. Maar zoals Michelle Tillis Lederman in haar boek “The 11 Laws of Likeability” (AMACOM, 2011) schreef:

“Het ergste wat iemand kan doen bij het proberen om een persoonlijke band met iemand te krijgen is om over te komen als manipulatief of handelend uit eigenbelang.”

Doelen

We zijn altijd op zoek om geleid te worden door degenen die op ons lijken (of hoe we denken dat we er idealiter uit moeten zien). Iemand met vergelijkbare waarden en een gedeelde visie. Deze psychologische “drive” wordt “homophily” genoemd. We hopen daarbij ook dat onze leiders een aantal positieve verschillen met ons hebben; “heterophily”. We willen dat onze leiders slimmer zijn, competenter, meer visie hebben (visionair) en mondiger zijn dan we zelf zijn. Wij geloven dat deze persoon net als ons op een basisniveau acteert, maar ook in staat is om ons te leiden naar doelen die we nooit kunnen bereiken op eigen houtje.

Verkennende vragen

Om je charisma op het werk (zakelijk) te verbeteren, stel jezelf dan de volgende vragen en vraag daarna aan jezelf “hoezo”?

• Welke verhalen vertel je jezelf, over jou, je familie, je werk? Hoe we anderen waarnemen is onze realiteit, en vice versa. Hoe anderen ons waarnemen is hun realiteit. Als we vergeten dat onze percepties de kaart zijn en nooit het gebied, dan realiseren we ons dat we flexibel zijn en onze overtuigingen kunnen veranderen. En daarom alternatieven kunnen overwegen (beeld van de werkelijkheid).
• Welke verhalen vertel je jezelf over je sterke en je zwakke punten? Als we naar onszelf kijken hoe we onze vaardigheden beheersen en onze doelen bereiken die ertoe doen, krijgen we een gevoel van zelfwerkzaamheid. Dit is het vertrouwen dat, als we leren en hard werken op een bepaald gebied, we zullen slagen. En dit is het soort vertrouwen dat mensen ertoe brengt om moeilijke uitdagingen aan te gaan. En vol te houden in het aangezicht van tegenslagen. Dit overlapt met eigenwaarde. Het gevoel dat we kunnen omgaan met datgene wat er op dit moment gaande is in ons leven. En dat we het recht hebben om gelukkig te zijn.
• Wat zijn je waarden en overtuigingen? Ben je consequent en congruent in je acties (“walk your talk”)? Als een situatie onze diepste waarden aantast, verplaatsen we ons vaak naar een plek waar gerechtigheid en passie heerst. Voorbereiding is de sleutel: ken je grenzen, je strategieën en tactieken voordat je reageert.
• Wat motiveert jou? Hoewel we kunnen proberen om onze belangen anders te bevredigen dan anderen (theoretisch, utilitair, esthetisch, sociaal, individualistisch en traditioneel of religieus), heeft iedereen vier fundamentele drijfveren: verwerven, verbinden, leren en verdedigen. Herken de drijfveren achter je gedachten, houding en gedrag.
• Wat is je missie en je doel? Anders gezegd, komen je waarden, overtuigingen en motivaties overeen met je doelstellingen?

Huiswerk

Charisma is nergens te koop. Werk daarom bovenstaande vragen periodiek door om je zelfbewustzijn te verbeteren. Bovendien kan een gekwalificeerde executive coach van de Academie voor NLP je helpen bij het identificeren van overtuigingen, vooroordelen (biases) en blinde vlekken.

Contact

Kortom, leervermogen, aanpassingsvermogen en doorlopende keuzes en acties (of het ontbreken daarvan) hebben een aanzienlijke impact op charisma. Daarom vereist verbetering hiervan het herkennen van houding en gedrag. Dus verander je mentaliteit en ontwikkel nieuw gedrag. Neem daarom contact op en maak een afspraak voor een oriënterend gesprek. Gewoon doen!