Een man liep op een groepje van drie steenhouwers af en vroeg aan de eerste wat hij aan het doen was. Deze antwoordde: Dat zie je toch? Ik zit deze ruwe steen met mijn hamer en beitel rechthoekig te maken en daarmee verdien ik geld, want je moet toch leven nietwaar? De man liep door naar de tweede steenhouwer en stelde dezelfde vraag. Ik zit hier stenen rechthoekig te maken en daarmee verdien ik geld, zodat ik mijn gezin kan onderhouden en ervoor kan zorgen dat mijn kinderen naar school kunnen. De man ging naar de laatste steenhouwer toe en stelde weer zijn vraag. De man antwoordde: Ik bouw mee aan een kathedraal.

Gedrag

Je gedrag heeft te maken met wat je daadwerkelijk doet en zegt en wat je bewust onderneemt. In NLP-termen verwijst gedrag zowel naar wat je denkt als naar je handelingen. NLP wijst er ook op dat je gedrag een bedoeling heeft. Het heeft een positieve intentie voor jou!

Veranderen

Veranderingen op gedragsniveau zijn eenvoudig aan te brengen wanneer je een doel voor ogen hebt en het gedrag met je gevoel van identiteit, je overtuigingen en je waarden spoort. Maak je stenen rechthoekig of bouw je mee aan een kathedraal? Hieronder volgen enkele gedragsvragen die je jezelf kunt stellen wanneer je het gevoel hebt dat je je gedragingen zult moeten wijzigen om de gewenste resultaten te krijgen:

  • Wordt je doel door je gedrag ondersteund?
  • Komen je gedragingen overeen met jouw gevoel van wie je bent?
  • Welke dingen doe je die je leven interessant en plezierig maken?
  • Welke “stop” woorden gebruik je? Kun je er patronen in ontdekken?
  • Wat valt je op ten aanzien van de woorden en uitdrukkingen van anderen?
  • Hoe bewust ben je van het gedrag van anderen; hoe ze lopen, hun stemtoon en hun glimlach?
  • Welke veranderingen in “toon”hoor je als je mensen hoort praten?
  • Hoe verandert je ademhaling en wanneer?
  • Welke lichaamstaal hanteer je in verschillende omstandigheden?
  • Hoe klink je?

Maximaliseren

Als je positieve veranderingen wilt doorvoeren is het de moeite waard gedragingen en gewoonten te ontwikkelen waarbij je baat hebt. Vaak sorteren kleine wijzigingen al effect. Wanneer je afvalt om die nieuwe kleren te kunnen aantrekken, is het eten van een gezonde salade elke dag in plaats van een tosti een gewoonte die de moeite waard is om vast te houden.

Beeld

De manier waarop NLP een verandering aanpakt, omvat de aanname dat er op een willekeurig moment geen enkele juiste veranderingsplattegrond bestaat. Jouw plattegrond van de werkelijkheid is slechts een deel van het verhaal. Het gebied om jouw plattegrond is veel groter.

Model

Om te overleven en te leven zul je het feit dienen te accepteren en toe te juichen dat veranderingen reëel zijn en dat je strategieën kunt opzetten om daar mee om te gaan in plaats van ertegen te vechten. Robert Dilts introduceerde binnen NLP het model van de logische niveaus om verandering voor jezelf als individu te begrijpen en om veranderingen in organisaties te begrijpen.

Perspectief

Afhankelijk van het beeld dat je kiest kan verandering een kans en een positieve kracht zijn. Eigenlijk is het raar dat men bij het invoeren van veranderingen aanneemt dat dit wel een gigantische uitdaging zal zijn. Moeilijkheden kunnen wel eens door mensen worden gecreëerd.

Vraag

Vraag jezelf eens af wat er anders zou zijn voor je als je van het tegenovergestelde uit zou gaan? Namelijk, dat veranderen gemakkelijk is. Het NLP-model de logische niveaus is een gids die je laat ervaren wat je tijdens momenten van verandering ervaart. En hoe je verandering in beheersbare stappen kunt opsplitsen. Als je dit model met vertrouwen ondergaat en meewerkt zonder ertegen te vechten, kan het je helpen in verwarrende tijden. Bij veranderende omstandigheden kun je jezelf met een zak over je hoofd in een hoek verstoppen, of als een kip zonder kop over straat wegrennen. Of je ervaart de veranderingen en “beschouwt” ze.

Inzicht

Het NLP-model “logische niveaus” is een krachtige manier om over verandering na te denken door het te zien als een model dat verschillende categorieën informatie omvat, een reeks neurologische niveaus.

Logische Niveaus
Logische Niveaus

Netwerk

In bovenstaande afbeelding zie je de logische niveaus in een pyramide diagram. Echter, je kunt ze ook zien als een neurologisch netwerk van wederzijdse relatie of als een serie concentrische cirkels. Alle niveaus zijn aan elkaar gekoppeld. Het model brengt slechts structuur aan en laat zien hoe het allemaal werkt. Zodra je over veranderingen begint na te denken die je graag zou willen doorvoeren, kun je jezelf op de diverse niveaus vragen stellen.

Omgeving

Op dit niveau hebben we het over externe mogelijkheden of beperkingen. Dat heeft betrekking op tijd, plaats en mensen. Het is de fysieke context waarin je verkeert; het juiste tijdstip en de juiste locatie. Wil je een nieuwe taal vloeiend leren spreken dan is het gaan wonen in het land waar die taal gesproken wordt, de ideale omgeving.  De omgeving bevordert het “leren”, en dat is op zich al een soort verandering. Een kritische variabele is ook de timing, want als de tijd er niet rijp voor is, kun je niet leren en word je waarschijnlijk door andere behoeften in beslag genomen. Heb je het gevoel niet op de juiste plaats te zijn, stel jezelf dan vragen zoals: Waar werk ik het beste, welke plekken in de wereld wil ik verkennen, op welk tijdstip van de dag voel ik me het beste? Waar ben ik, wanneer en met wie?

Gedrag

De specifieke handelingen of reacties binnen de omgeving. Wijzigingen op gedragsniveau zijn gemakkelijk aan te brengen wanneer je een doel voor ogen hebt en het gedrag “spoort” met je gevoel van identiteit, je overtuigingen en je waarden. Het gaat hier om “wat”? Wat doe ik?

Vermogens/ Vaardigheden

Het gaat hier over kennis, talenten en vaardigheden, het “zo doe je dat”. Het gedrag, dat ons richting geeft. Door mensen en organisaties worden ze als zeer waardevol beschouwd. Het betreft gedragingen die je zo goed doet dat je ze consistent en schijnbaar moeiteloos kunt uitvoeren. Hoe? Wat kan ik?

Overtuigingen/ Waarden

De fundamentele principes die je handelingen vormgeven. Deze leveren de bekrachtiging (de motivatie en de toestemming) die onze vermogens ondersteunen of ontkennen. Wat jij als waarheid beschouwt, zal vaak verschillen van wat een ander als waarheid beschouwt. We hebben het hier over waarneming op een diep en vaak onbewust niveau. Waarom? Wat geloof ik?

Identiteit

Hier gaat het over ons gevoel van onszelf. Het gevoel van wie je bent. Je uit jezelf dan wel via je overtuigingen, waarden, vermogens, gedrag en omgeving, maar toch ben je meer dan dit. Binnen NLP is het uitgangspunt dat je meer bent dan je gedrag. De identiteit van mensen is gescheiden van hun gedrag. Blijf je bewust van dit verschil. Je bent meer dan wat je doet. De intentie die aan je handelen ten grondslag ligt, wordt gescheiden van je handelen zelf. NLP plakt geen etiket op mensen. Wie? Wie ben ik?

Doel/ Zingeving

Dit boven “identiteit” uitstijgende niveau verbind je met de grote lijnen als je je afvraagt wat je doel, ethiek, missie en betekenis in je eigen leven is. Het overstijgt ons zelfbewustzijn en heeft betrekking op de grotere vraag wat onze missie in dit leven is. Het is het spirituele aspect van mensen en hun idee over hun plaats in het grotere verband der dingen. Waarvoor of voor wie? Waar sta ik voor?

Contact

Wanneer je met een zinvol doel voor ogen te werk gaat, let er dan eens op hoezeer je “unstoppable” bent. Je bent dan in de beste positie om op alle logische niveaus echte afstemming tot stand te brengen. Je zou het ook “passie” kunnen noemen. Een hartstochtelijk geloof in wat je aan het doen bent, die je door de moeilijke momenten in je leven loodst. Als je er nu over nadenkt: wat rechtvaardigt jouw leven? Passie, missie of doel achterhalen? Maak je stenen rechthoekig of bouw je mee aan een kathedraal? Neem contact op met de Academie voor NLP. Een NLP-Coach kan je daarbij gidsen!

Academie voor NLP Contact